Meteorologie voor zeezeilers

Het weer is een belangrijk bestanddeel van zeezeilen. Om bij de tochtvoorbereiding optimaal gebruik te kunnen maken van de beschikbare  weerberichten en weerkaarten heb je achtergrondkennis nodig. Deze kennis proberen we over te dragen op instructie-avonden van de PZV. De presentaties die daarbij worden gebruikt, vindt u hier. De presentaties vormen een palet met voor elk wat wils.

De presentaties zijn van verschillende diepgang, voor elk wat wils. Een aantal kernbegrippen over het onstaan en de veranderingen van depressies komen steeds weer terug. De presentaties zijn primair gemaakt om in een avond over te dragen. De tekst bij de plaatjes  is echter zodanig geschreven dat het verhaal met aandachtig lezen ook is te volgen zonder een presentator erbij.

Werk in uitvoering

We hebben even een probleempje met het uploaden van grotere bestanden. Daar wordt aan gewerkt. Ook komen er in de loop van december vernieuwde versies van de inmiddels wat gedateerde presentaties.

Dit is een samenvatting in één presentatie, compact en gericht op direct gebruiken van weerberichten. Het gaat over  het weer van depressies en fronten en vervolgt met het ophalen en interpreteren van weerberichten, weerkaarten en Gribfiles.

De begrippen en werkwijzen die je onderweg het meest nodig hebt voor het interpreteren van weerberichten en weerkaarten zijn hier verzameld in een documentje van ruim 20 pagina’s. Lijstjes over weertermen als zicht, verplaatsingssnelheid van depressies, alle weertermen en kaartsymbolen, weertermen in Engels, Duits en Frans, weerkaarten en nog veel meer. Een handig boekje voor bij de kaartentafel.

Een compactere inleiding van twee presentaties is gericht op het herkennen of het weer de komende dagen vlagerig of stabiel zal worden. In de eerste presentatie  komt eerst in het kort het ontstaan en de ontwikkeling van depressies aan de orde, waarna we ingaan op stabiele en onstabiele luchtmassa’s en hoe je het verschil kunt herkennen aan de wolken. De tweede presentatie gaat over weerberichten en weerkaarten, hoe ze worden gemaakt, waar je ze vandaan haalt met voorbeelden van apps, en over Gribfiles en hun valkuilen.

Vier presentaties over meteorologie: ‘Weer of geen weer’. Deze gaan over:

1. Het ontstaan en de levensloop van depressies, hoe die samenhangen met het polair front, het weer rond warmte- en koufronten en weerkaarten.
2. Waterdamp in de lucht en wolkenvorming, stabiele en onstabiele lucht, inversie, interpretatie van patronen op satelietfoto’s en voor een hele week de ontwikkeling van depressies boven de Atlantische Oceaan aan de hand van satellietfoto’s met de weerkaart er in getekend.
3. Het tekenen van windrichtingen in een weerkaart, weerpatronen in West-Europa, hoe en wanneer wordt een weerbericht gemaakt, wat zijn de verschillen tussen weerkaarten van verschillende bronnen, wat staat er in een weerbericht, wat betekenen de woorden, waar haal je weerberichten vandaan en lokale weereffecten: kaapeffect, land- en zeewind, wolkenstraten en dergelijke.
4. Een aantal praktijkvoorbeelden uitgewerkt, het weerbericht van het UK Met Office en het zelf een weerkaart tekenen en de betekenis en valkuilen van Gribfiles.

Wolken zijn verbonden aan ons weer van cirrus tot stratus en de cumulonimbus buienwolk. We geven hier aan hoe ze ontstaan en hoe ze zich ontwikkelen, hoe waterdruppeltjes ontstaan en weer oplossen, en geïllustreerd door een groot aantal wolkenfoto’s, satelietfoto’s en hoogtediagrammen.  Het eerste deel van de presentatie heeft nogal wat theorie, het tweede deel is veel praktischer.

Het weer wordt niet alleen bepaald door de structuren van de weerkaart maar ook door allerlei lokale invloeden. De wisselwerking tusssen wind en de zee-land overgang is er een van: de wind wordt bij de kust afgebogen. De vraag is dan: naar welke kant en wordt hij ook sterker of zwakker? Dat wordt hier duidelijk voor lage en hoge kusten, voor kapen en baaien. Een andere invloed is de zeewind. Het wordt duidelijk dat je vooral zeewind krijgt als de gewone wind van de kust af is en dat deze zich tot tientallen mijlen uit de kust kan uitbreiden. In de Middellandse Zee is dit een van de belangrijkste factoren voor het zomerweer. Ook is er nog een hoofdstuk over het omgaan met buien. Bij dit alles worden veel voorbeelden gegeven uit de Noordzee, het Kanaal, Bretagne en de Middellandse Zee.